تقریبا همه انسانها کمردرد را تجربه کرده اند و ممکن است برای همه افراد به دنبال ورزش سنگین، ضربه، تصادف، ایستادن طولانی مدت یا بلند کردن جسم سنگین به وجود بیاید. کمردرد از شایعترین علل مراجعه به پزشک در تمام دنیاست و لازم است همه افراد اطلاعاتی در این باره دشته باشند.
چه علایمی نشانه خطر بوده و حتما لازم است به پزشک مراجعه کرد:
ایجاد ضعف و ناتوانی در حرکت انگشتان پا یا سایر قسمتهای پا
عدم کنترل ادرار (بی اختیاری)
احساس بی حسی در اطراف مقعد
سابقه بیماری کانسر(سرطان) در هر قسمت از بدن
دردی که بیمار را از خواب بیدار کند
افراد زیر ۲۰ سال یا بالای ۵۵ سال
اقدامات مفید برای کاهش درد:
استراحت: دوره کوتاهی از استراحت (یک تا دو روز) باعث کاهش فشار بر عضلات و مفاصل شده و منجر به کاهش کمردرد می شود. در زمان استراحت باید بیشتر در حالت درازکش بود و فقط کارهای ضروری و سبک انجام داد. بهتر است از تشکهای نرم استفاده نشود. استراحت بیشتر از دو روز توصیه نمی شود چون باعث افزایش وزن، پوکی استخوان و ضعف عضلات اطراف نخاع می شود. در مجموع بهتر است زمان کمتری استراحت کرد و هرچه زودتر فعالیتهای شخصی و شغلی انجام شود.
حرارت موضعی: با بهبود گردش خون در عضلات کمر باعث کاهش درد می شود. برای اینکار می توان کیسه آب گرم (باحرارت ملایم) را روی کمر به مدت پنج دقیقه (سه بار در روز) نگه داشت. همچنین می توان از حوله ای که با اتو کمی گرم شده است، استفاده کرد.
پمادهای موضعی: با توجه به عدم مصرف خوراکی و عدم ورود به گردش خون، عوارض مسکن های موضعی (پماد یا ژل) بسیار ناچیز بوده و در درمان کمردرد بسیار مفید هستند. انواع گوناگونی از آنها در داروخانه ها موجود است که می توان به ژل دیکلوفناک یا پیروکسیکام اشاره کرد. بهتر است روزی سه بار به عضلات کمر (مناطقی که درد بیشتری دارند) مالیده شوند.
داروها: از داروهای گوناگونی برای درمان کمردرد استفاده می شود. یکی از شایعترین دسته داروهای موثر بر کمردرد، NSAIDs می باشد که انواعی از آن عبارتند از دیکلوفناک (آلفن ایکس، ولتارن)، ناپروکسن، ملوکسیکام (موبیک)، ایبو بروفن و ژلوفن. مبتلایان زخم معده یا نارسایی کلیه بهتر است از این دسته داروها استفاده نکنند. مبتلایان ناراحتی معده می توانند از استامینوفن یا سلکسیب استفاده نمایند. شل کننده های عضلانی در بهبود کمردرد مفید هستند که کم عارضه ترین آنها قرص تیزانیدین است. با توجه به عوارض متعدد کورتون ها (بتامتازون، دگزامتازون و متیل پردنیزولون) بهتر است به عنوان مسکن استفاده نشوند.
در مواردیکه درد به پاها تیر می کشد و همراه با گز گز می باشد، کپسول گاباپنتین یا پره گابالین (لایریکا) کمک کننده است.
بهتر است از داروهای تزریقی (عضلانی یا وریدی) حتی الامکان استفاده نشود چون عوارض زیادی دارند و در اغلب موارد با روشهای دیگر کمردرد برطرف می شود. آمپول روباکسین (متوکاربامول) اثر قابل توجهی در بهبود درد ندارد و بهتر است مصرف نشود. در صورت شدت زیاد درد می توان از شیاف دیکلوفناک یا ایندومتاسین استفاده نمود.
ماساژ: فشار متناوب عضلات کمر با انگشتان یا کف دست باعث برطرف شدن اسپاسم (relaxation) و بهبود خونرسانی در اغلب موارد می شود بنابراین در همه مبتلایان کمردرد توصیه می شود ماساژ انجام شود. البته باید در نظر داشت که نباید نیروی زیادی توسط فرد ماساژ دهنده به عضلات وارد شود.
کمربند و بریس کمری: در بعضی از بیماران باعث بهبود کمردرد می شود ولی بسیاری از پزشکان معتقدند به دلیل ضعیف شدن عضلات کمر (atrophy of core muscles)، بهتر است حتی الامکان در درمان کمردرد استفاده نشوند.
با انجام روشهای فوق در بیش از ۹۰% موارد، کمردرد برطرف خواهد شد. در صورتیکه درد بیش از یک هفته ادامه پیدا کرد، لازم است به پزشک مراجعه شود.